Ukrayna ve Avrupa’da kuraklık koşullarının hasadı tehdit etmesi nedeniyle ayçiçek yağı fiyatları yükseliş gösteriyor. Bu durum küresel arz güvenliği ve gıda enflasyonu konusundaki endişeleri artırıyor. Analistlere göre, 2025-26 sezonunda son yılların en zayıf ayçiçek mahsulüyle karşılaşılabilir.
Avrupa ve Ukrayna’da verim kaybı bekleniyor
AB Tarım Kaynakları İzleme Birimi, Ukrayna’nın güney bölgelerinde uzun süreli kuraklık nedeniyle ayçiçeği veriminin beş yıllık ortalamanın altına düşeceğini öngörüyor. Avrupa’nın en büyük üreticisi Fransa’da ise üretimde yüzde 15’lik düşüş bekleniyor. Strategie Grains, Avrupa genelinde üretimin sadece 8,3 milyon ton olacağını tahmin ediyor.
Commodity3 verilerine göre, Fransız limanlarında ayçiçek yağı fiyatı Kasım 2022’den bu yana en yüksek seviyeye çıkarken, Ukrayna’da fiyatlar beş ayın zirvesine yakın seyrediyor. Ukrayna ve AB, küresel ayçiçek yağı üretiminin yaklaşık yüzde 40’ını karşılıyor.
Küresel bitkisel yağ fiyatlarında yükseliş
Dünya Bankası ve FAO verilerine göre bitkisel yağ fiyatları şimdiden iki yılın en yüksek seviyesine ulaştı ve bu artışta ayçiçek yağı başı çekiyor. Alıcılar kısa vadeli taleplere yönelirken, bazı gıda üreticileri tariflerini değiştirerek ayçiçek yağına olan bağımlılığı azaltmaya çalışıyor.
Hasatta bölgesel farklılıklar dikkat çekiyor
Öte yandan UkrAgroConsult, hasadın Ukrayna’nın kuzey ve batı bölgelerine kaydıkça verimin arttığını belirtiyor. Şirket, toplam üretimin geçen sezona kıyasla yüzde 8’in üzerinde artabileceğini öngörüyor. Bu durum, küresel arz baskısını bir miktar hafifletebilir.