Kremlin tarafından yapılan açıklamaya göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile ABD Başkanı Donald Trump’ın özel temsilcisi Steve Witkoff Salı günü Moskova’da bir araya gelecek. Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov tarafından duyurulan görüşme, iki ülke arasındaki gayriresmî temasların yeni bir adımı olarak değerlendiriliyor. Görüşme öncesinde taraflardan henüz resmi bir gündem açıklaması yapılmadı.
Putin-Witkoff görüşmesi Salı günü Moskova’da gerçekleşecek
Peskov, gazetecilere yaptığı kısa açıklamada, “Salı günü Sayın Putin’in, Sayın Steve Witkoff ile Moskova’da görüşmesi planlanıyor” ifadelerini kullandı. Steve Witkoff, Donald Trump’a yakınlığıyla bilinen bir iş insanı ve gayrimenkul yatırımcısı olarak uzun süredir ABD siyasetinde dolaylı etkisi bulunan isimlerden biri. Trump’ın 2024 başkanlık seçimlerini yeniden kazanmasının ardından resmi olmayan temaslar yürüttüğü belirtiliyor.
Söz konusu görüşmenin tam saati ve formatı henüz kamuoyuyla paylaşılmadı. Kremlin kaynakları, görüşmenin kapalı kapılar ardında yapılacağını ve ardından tarafların kısa açıklamalarda bulunabileceğini belirtiyor.
Steve Witkoff kimdir?
Steve Witkoff, Amerika merkezli The Witkoff Group’un kurucusu ve CEO’su olarak tanınıyor. Manhattan’da lüks otel ve konut projeleriyle ün kazanan Witkoff, eski ABD Başkanı Donald Trump ile olan yakın iş ilişkileriyle biliniyor. Trump’ın başkanlık döneminde dağınık gayrimenkul politikalarına destek veren Witkoff’un, hem iş hem de siyaset dünyasında güçlü bağlantıları bulunuyor.
2024 seçimlerinde Trump’ın kampanya stratejisine dolaylı katkılarda bulunan Witkoff’un, seçim zaferinin ardından bazı diplomatik ve ekonomik temasları yürütmesi için özel temsilci olarak görevlendirildiği iddia edilmişti. Kremlin ile yapacağı bu görüşme, bu iddiaları güçlendiren ilk somut gelişme oldu.
Görüşme gayriresmî temas olarak değerlendiriliyor
Uzmanlar, Putin ile Witkoff arasında gerçekleşecek buluşmanın resmi bir diplomatik görüşmeden ziyade, “gayriresmî temsilcilik” düzeyinde olacağını belirtiyor. Bu tür temaslar, iki ülke arasında resmi diplomatik ilişkiler askıya alınmış veya soğuk seyrediyorsa, diyalog kanallarını açık tutmak için tercih ediliyor.
ABD ile Rusya arasında son dönemde Ukrayna savaşı, enerji politikaları ve NATO’nun doğuya genişlemesi gibi konularda ciddi gerilimler yaşanmıştı. Bu ortamda gerçekleşecek bir görüşmenin sembolik değer taşıdığı kadar, ileride olası resmi müzakereler için de zemin oluşturabileceği belirtiliyor.
Kremlin’in açıklamaları sınırlı tutuldu
Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov’un açıklamasında görüşmenin içeriğine dair herhangi bir detay verilmedi. Ancak Peskov, Putin’in son dönemde uluslararası temaslara özel önem verdiğini ve dış politika stratejisinde esnek diplomatik yaklaşımlar benimsediğini vurguladı. “Her tür teması önemsiyoruz. Diplomatik bağların gayriresmî kanallarla da sürmesi, küresel istikrar için önemlidir,” diyen Peskov, görüşmeyi önemsizleştirmekten kaçındı.
Trump yönetimiyle yeni dönem sinyalleri mi?
Donald Trump’ın 2024 sonunda yeniden ABD Başkanı olması, küresel diplomasi dengelerinde değişim yaratmış durumda. Trump’ın ilk başkanlık döneminde Putin ile doğrudan temas kurma arzusunu sık sık dile getirdiği biliniyordu. Bu bağlamda Steve Witkoff’un Putin ile Moskova’da gerçekleştireceği görüşme, Trump yönetiminin Rusya ile ilişkileri farklı bir perspektife taşıyabileceğinin göstergesi olarak yorumlanıyor.
Washington Post ve Politico gibi yayınlar, Witkoff’un bu görüşme aracılığıyla hem Trump yönetiminin dış politika niyetini hem de ekonomik diplomasiye dayalı yeni dönem yaklaşımını aktarabileceğini iddia etti. Ancak henüz Beyaz Saray’dan konuya ilişkin resmi bir açıklama yapılmadı.
Ekonomik iş birliği ve yaptırımlar gündemde olabilir
Uzmanlar, Putin-Witkoff görüşmesinde ABD yaptırımları, enerji ticareti ve doğrudan yabancı yatırımlar gibi ekonomik başlıkların konuşulmasının muhtemel olduğunu belirtiyor. Rus ekonomisi, son yıllarda Batı yaptırımları nedeniyle finansal izolasyon yaşamış ve Çin gibi alternatif pazarlara yönelmişti.
Bu nedenle yeni bir Trump döneminde ekonomik yaptırımların gevşetilmesi ya da alternatif iş birliklerinin gündeme gelmesi, Rusya açısından önemli bir fırsat penceresi olabilir. Witkoff’un iş dünyasından gelmesi, ekonomik iş birliği zeminli bir diplomasi yürütülebileceği yorumlarını beraberinde getiriyor.
Uluslararası toplumdan temkinli yaklaşım
Görüşmeye ilişkin küresel basın ve diplomasi çevreleri temkinli bir yaklaşım sergiliyor. Özellikle Avrupa Birliği ülkeleri, ABD’nin Rusya ile bu şekilde dolaylı temaslar kurmasının, NATO içindeki dengeyi zorlayabileceğini belirtiyor. Ayrıca Ukrayna savaşının sürdüğü bir dönemde gerçekleşecek olan bu temasın zamanlaması da eleştirilere neden olabilir.
Avrupalı diplomatlar, benzer görüşmelerin yalnızca ekonomik değil, jeopolitik mesajlar da taşıdığını vurguluyor. Bu nedenle görüşmenin içeriği ve sonrasındaki açıklamalar, uluslararası ilişkiler açısından dikkatle izlenecek.
Putin’in diplomasi trafiği hız kazandı
Son dönemde Putin’in diplomatik temaslarında artış gözleniyor. Çin, Hindistan, Orta Doğu ve Afrika ülkeleriyle yürütülen görüşmelerin ardından ABD’den gelen özel temsilciyle buluşacak olması, Rusya’nın Batı’yla olan bağlarını tümüyle koparmak istemediğine dair işaretler sunuyor.
Özellikle enerji politikaları, sınır ötesi ticaret ve güvenlik alanlarında süregelen çok kutuplu denge arayışı, Putin’in temaslarını genişletmesinde etkili oluyor. Witkoff ile yapılacak bu görüşme, bu çabanın yeni bir halkası olarak görülüyor.