Çin, yerli çip üretimini teşvik etmek ve ABD’nin ihracat sınırlamaları karşısında teknolojik bağımsızlığını artırmak amacıyla, yalnızca yerli çiplerle çalışan veri merkezlerine yönelik enerji sübvansiyonlarını önemli ölçüde genişletti. Bu hamleyle, özellikle yapay zeka uygulamalarında artan enerji maliyetleriyle mücadele eden teknoloji şirketlerine destek sağlanması hedefleniyor.
Yerli çip kullanan merkezlere yüzde 50 enerji desteği
Yeni sübvansiyon programı kapsamında, Gansu, Guizhou ve İç Moğolistan gibi veri merkezi yoğunluğu yüksek ve enerji arzı güçlü bölgelerdeki yerel yönetimler, sadece Çin yapımı çiplerle çalışan veri merkezlerine yönelik özel teşvikler sunmaya başladı. Bu merkezlerin elektrik faturaları sübvansiyonlarla birlikte yüzde 50’ye kadar düşürülebilecek.
Özellikle ByteDance, Alibaba ve Tencent gibi büyük teknoloji şirketleri, Nvidia çiplerinin yasaklanmasının ardından yüksek enerji maliyetleriyle karşı karşıya kalmıştı. Çin’in bu teşvik hamlesi, söz konusu şirketleri yerli donanım kullanımına yönlendirmeyi amaçlıyor.
Nvidia çiplerine alternatif: Huawei Ascend ve enerji verimliliği sorunu
Çinli firmalar, Nvidia’nın H20 gibi yüksek performanslı yapay zeka çiplerine alternatif olarak Huawei'nin Ascend 910C modelini tercih ediyor. Ancak uzmanlara göre, yerli çiplerin işlem başına tükettiği enerji, Nvidia çözümlerine kıyasla yüzde 30 ila 50 oranında daha fazla. Bu fark, aynı işlem gücünü elde edebilmek için daha fazla çip ve dolayısıyla daha yüksek elektrik tüketimi anlamına geliyor.
Huawei, bu farkı büyük çip kümeleri oluşturarak telafi etmeye çalışıyor. Ancak bu strateji, altyapı ve soğutma sistemlerine duyulan ihtiyacı artırarak enerji verimliliğini düşürüyor. Buna rağmen Çinli otoriteler, uzun vadeli stratejik özerklik doğrultusunda bu dezavantajı teşviklerle dengelemeyi hedefliyor.
Enerji maliyetleri Çin’in lehine çalışıyor
Çin’in merkezi elektrik şebekesi, ABD’ye kıyasla daha düşük maliyetli ve daha çevreci enerji sunuyor. Bu sayede, yüksek enerji tüketen yapay zeka altyapılarının Çin'de rekabetçi kalması mümkün hale geliyor. Gansu, Guizhou ve İç Moğolistan gibi bölgeler, rüzgar ve güneş gibi yenilenebilir enerji kaynakları açısından zengin olmalarıyla dikkat çekiyor.
Bu bölgelerde sanayi elektriğinin birim maliyeti, doğu kıyısındaki gelişmiş bölgelere kıyasla yaklaşık yüzde 30 daha ucuz. Yeni sübvansiyonlarla birlikte, elektrik maliyetinin kilovat saat (kWh) başına yaklaşık 0,4 yuan (yaklaşık 5,6 ABD senti) seviyesine inmesi bekleniyor. Bu düşüş, veri merkezi işletmeleri için ciddi bir rekabet avantajı anlamına geliyor.
Politika Çin’in teknoloji stratejisinin parçası
Çin’in enerji teşvikleri, sadece ekonomik değil aynı zamanda stratejik bir adım olarak değerlendiriliyor. ABD’nin uyguladığı ihracat kısıtlamaları, Çin’in kendi yarı iletken ekosistemini geliştirme çabalarını hızlandırmış durumda. Özellikle yapay zeka, büyük veri ve bulut bilişim gibi alanlarda dışa bağımlılığı azaltmak isteyen Çin, yerli üreticilere hem doğrudan mali destek hem de dolaylı teşvikler sunuyor.
Analistler, bu hamlelerin sadece kısa vadeli enerji maliyetlerini düşürmekle kalmayıp, uzun vadede Çinli firmaların küresel rekabette güçlenmesine katkı sağlayacağını öngörüyor. Ancak enerji verimliliği sorunlarının aşılabilmesi için yerli çip üreticilerinin Ar-Ge yatırımlarını artırmaları gerektiği de vurgulanıyor.
Nvidia yasağı sonrası teşviklerin kapsamı genişliyor
ABD'nin Çin'e yönelik gelişmiş çip ve donanım ihracatını kısıtlayan politikaları, Çin'in iç pazarda yerli çözümlere yönelmesini hızlandırdı. Özellikle Nvidia'nın AI odaklı çiplerinin Çin'e satışı üzerindeki yasaklar, ByteDance ve Tencent gibi şirketlerin operasyonel verimliliğini ciddi şekilde etkiledi.
Çin hükümeti, bu durumu stratejik bir fırsata dönüştürmek adına, yerli üretimi teşvik eden sübvansiyonları daha da artırıyor. Böylece, hem iç üretimi canlandırmak hem de veri merkezleri gibi enerji yoğun alanlarda yerli teknolojilerin kullanımını teşvik etmek hedefleniyor.