Dünyanın en büyük devlet fonu olan, 2 trilyon dolarlık büyüklüğe sahip Norveç Varlık Fonu, İsrail’in Gazze’deki savaşıyla bağlantılı yatırımlardan çekilmesi nedeniyle hem ulusal hem de uluslararası alanda tartışma konusu oldu. Pazartesi günü yapılacak ulusal seçimler öncesinde fon üzerindeki inceleme baskısı daha da arttı.
29 şirketten yatırım çekildi
Fonun, İsrail savaş uçaklarıyla bağlantılı Bet Shemesh Engines’e yatırım yaptığı haberleri üzerine, Maliye Bakanı Jens Stoltenberg etik kaygıları gerekçe göstererek inceleme başlattı. İnceleme sonucunda ABD merkezli Caterpillar dahil 29 şirketten yatırımlar geri çekildi. Kararı eleştirenler fonun siyasallaştığını savunurken, destekleyenler bunun mevcut kurallara uygun bir adım olduğunu belirtti.
ABD’den sert tepki, iç siyasette farklı yankılar
ABD Senatörü Lindsey Graham, alınan kararı “saldırganlığın ötesinde” sözleriyle kınarken, misilleme ve vize kısıtlamaları uyarısında bulundu. Trump yönetimi resmi bir açıklama yapmazken, Washington ile Oslo arasındaki gerginlik tırmanıyor. Norveç içinde ise fonun kararı seçmenlerin dikkatini dış politikaya çevirerek iktidardaki İşçi Partisi’nin desteğini artırdı. Ancak hem hükümet hem de muhalefet, fonun siyasi amaçlarla hareket etmediğini vurguladı.
Fonun CEO’su Nicolai Tangen, gelişmeleri fonun “en kötü krizi” olarak tanımlayarak, siyasallaşma riskinin kurumun temel misyonunu tehdit edebileceğini ifade etti. Küresel hisse senetlerinin yaklaşık %1,5’ine sahip olan fon, Norveç’in finansal gücünün ve etik standartlarının en önemli sembollerinden biri olarak öne çıkıyor.