Analistler, kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in 22 Kasım Cuma günü gerçekleştireceği İtalya değerlendirmesinde, ülkenin kredi notunu yaklaşık çeyrek asır sonra ilk kez artırabileceğini öngörüyor. Bu olası karar, Euro Bölgesi’nin üçüncü büyük ekonomisinin mali disiplin ve siyasi istikrar açısından olumlu bir ivme kazandığına işaret ediyor.
Moody’s Son Not Artışını 2002’de Yapmıştı
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s, İtalya’nın kredi notunu en son 2002 yılının Mayıs ayında yükseltmişti. 2018’deki not indirimi sonrası ise ülke “yatırım yapılabilir” seviyenin hemen üzerinde, Baa3 notuyla değerlendirilmeye devam ediliyor. Bu seviye, yatırımcılar için riskli eşiklerden biri olarak kabul ediliyor.
2023 Mayıs ayında Moody’s, ülkenin görünümünü “durağan”dan “pozitif”e çekmiş ancak kredi notunda herhangi bir değişikliğe gitmemişti. Kuruluşun bu değerlendirmesi, piyasalarda temkinli bir iyimserlik yaratmıştı. Şimdi ise beklentiler çok daha güçlü: Kredi notunun bu kez doğrudan artırılabileceği konuşuluyor.
Mali Disiplin ve Siyasi İstikrar Not Artışı Beklentisini Güçlendiriyor
Moody’s’in geçtiğimiz yıl yaptığı görünüm revizyonunun gerekçeleri arasında, beklenenden güçlü mali performans ve göreceli olarak istikrarlı bir siyasi atmosfer yer almıştı. Bu iki faktör, özellikle dış borçlanma maliyetlerinin düşürülmesinde belirleyici rol oynadı. Ayrıca, İtalya hükümetinin Avrupa Birliği'nin koyduğu bütçe disiplin kurallarına daha erken uyum sağlaması, not artışı beklentilerini daha da güçlendiriyor.
Başbakan Giorgia Meloni liderliğindeki hükümetin 2025 yılı bütçe açığı hedefini Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYH) %3’üne çekmesi, Avrupa Komisyonu’nun mali kurallarına 12 ay öncesinden uyum sağlanacağı anlamına geliyor. Bu da AB tarafından olumlu bir sinyal olarak algılanıyor.
Analist Görüşleri: Not Artışı Olasılığı Yüksek
Birçok küresel yatırım bankası ve araştırma kuruluşu, Moody’s’in bu hafta yapacağı değerlendirmede İtalya’nın kredi notunu artırma ihtimalini “güçlü” olarak değerlendiriyor.
- Citi: İtalya’nın mali sonuçlarının pozitif sürprizler sunduğunu ve bu durumun güçlü vergi gelirleri ile AB fonlarıyla desteklenen mali genişlemeden çıkışla bağlantılı olduğunu belirtiyor. Citi’ye göre bu olumlu göstergeler henüz notlara tam anlamıyla yansıtılmamış durumda.
- UniCredit: Moody’s tarafından gelecek bir artışın, İtalya’nın kredi değerliliğine yönelik “yapıcı trendin” doğal bir uzantısı olacağını ifade ediyor.
- BBVA: Not artışı ihtimalini %60 olarak hesaplıyor. Fransa’nın notunun düşürülmemesi, yalnızca görünümünün negatife çekilmesi gibi gelişmeleri İtalya lehine pozitif bir gösterge olarak okuyor.
İtalya’nın Ekonomik Göstergelerinde Son Durum
İtalya’nın ekonomik görünümüne ilişkin birçok temel veri, son dönemde pozitif sinyaller veriyor. Özellikle vergi gelirlerindeki artış ve borçlanma maliyetlerindeki gerileme, kamu maliyesinin yeniden dengeye kavuşmasını sağladı.
| Gösterge 2023 Yılı Yorum | ||
| GSYH büyümesi | %0,9 | Euro Bölgesi ortalamasının üzerinde |
| Bütçe Açığı / GSYH | %4,5 → %3 (2025 hedefi) | AB Maastricht kriterlerine erken uyum |
| Kamu Borcu / GSYH | %141 (düşüş eğiliminde) | Salgın sonrası düşüşte |
| 10 yıllık tahvil faizi | %3,75 | Son bir yılda yaklaşık 100 baz puan geriledi |
Yatırımcı Güveni Güçleniyor
Moody’s’ten gelebilecek olası bir not artışı, yalnızca İtalya açısından değil, tüm Euro Bölgesi tahvil piyasası açısından da önemli bir sinyal olacak. Yatırımcılar açısından Baa3 seviyesindeki bir ülkenin bir basamak yukarı çıkması, yatırım portföylerinde İtalya tahvillerinin ağırlığını artırmalarına olanak tanıyabilir.
Ayrıca, uluslararası yatırım fonları açısından “yatırım yapılabilir seviye”deki ülkelerin notlarındaki pozitif değişiklikler, pasif fon girişlerini tetikleyebilir. Bu durum, İtalyan tahvillerine olan talebi artırarak borçlanma maliyetlerinin daha da düşmesini sağlayabilir.
Fransa Kararı İtalya Lehine Okunabilir
Moody’s’in geçtiğimiz haftalarda Fransa’nın kredi notunu düşürmek yerine sadece görünümünü negatife çevirmesi, bazı analistlere göre İtalya için olumlu bir sinyal. Bu durum, Euro Bölgesi genelinde radikal bir derecelendirme riskinin azaldığını gösteriyor ve İtalya’nın nispi mali performansını daha güçlü kılıyor.
Yükseltme Ne Anlama Gelir?
Moody’s tarafından yapılacak bir kredi notu yükseltmesi, yalnızca sembolik bir gelişme olmayacak. Aynı zamanda aşağıdaki alanlarda da etkiler yaratabilir:
- Sermaye Girişleri: Global yatırımcıların İtalya varlıklarına olan ilgisi artabilir.
- Tahvil Getirileri: Borçlanma maliyetleri daha da düşebilir.
- Reform Alanları: AB fonları ve yatırım projeleri daha güvenli temellere oturtulabilir.
- Euro Bölgesi İmajı: İtalya’nın iyileşen performansı, AB içi disiplinin güçlendiğini gösterir.
2026'ya Doğru Mali Reformlar Sürüyor
İtalya hükümeti, AB fonlarının etkin kullanımı, vergi tahsilatındaki modernizasyon ve kamu harcamalarının denetimi konularında yapısal reformlara devam ediyor. 2026 yılına kadar sürecek bu orta vadeli planın, ülkenin kredi notunda yukarı yönlü baskı oluşturmaya devam etmesi bekleniyor.
Sonuç: Not Artışı Sürpriz Olmayacak
Moody’s’in bu hafta İtalya’nın kredi notunu artırması, piyasa açısından sürpriz olarak algılanmayacak. Zaten görünümün pozitif olması ve ekonomik göstergelerin iyileşmesi, bu tür bir kararın zemininin hazırlandığını gösteriyor.
Eğer bu not artışı gerçekleşirse, bu İtalya’nın uluslararası finansal arenada güven tazelemesi anlamına gelecek. Aynı zamanda Euro Bölgesi’nin üçüncü büyük ekonomisinin, hem AB içinde hem de küresel piyasalarda daha sağlam bir pozisyona yükselmesi mümkün hale gelecek.