İngiltere’de işverenlerin Ekim ayı sonuna kadar olan üç aylık dönemde gerçekleştirdiği medyan ücret artışları, %3,3 seviyesine yükselerek yılın en yüksek düzeyine çıktı. Bu oran, bir önceki çeyrek olan Temmuz-Eylül döneminde kaydedilen %3’lük seviyeye göre artış anlamına geliyor. Veriler, Brightmine tarafından yayımlanan ücret artışı araştırmasına dayanıyor ve 1 Ağustos – 31 Ekim 2024 tarihleri arasında yürürlüğe giren 24 ücret anlaşmasını kapsıyor. Bu anlaşmalar 460.000’den fazla çalışanı etkiledi.
Kamu sektörü artışları genel ortalamayı yukarı çekti
Brightmine, medyan artıştaki yükselişin arkasında, özellikle Ağustos ve Eylül aylarında kamu sektöründe yürürlüğe giren daha yüksek ücret anlaşmalarının etkili olduğunu belirtti. Kamu sektöründe medyan ücret artış oranı %3,8 olarak ölçülürken, özel sektörde bu oran %3 seviyesinde kaldı. Kamu çalışanlarının enflasyon karşısında gelirlerini korumaya yönelik yapılan düzenlemeler, yılın ikinci yarısında ücret artışı istatistiklerine yukarı yönlü katkı sağladı.
Brightmine: 2026’da ücret artışları sabitlenebilir
Brightmine Ücret Araştırmaları Direktörü Sheila Attwood, önümüzdeki yıllara yönelik ilk sinyalleri değerlendirdi. Attwood, “İlk göstergeler, 2026 ücret artışlarının muhtemelen sabit kalacağını ve potansiyel olarak daha düşük seviyelere gerileyebileceğini gösteriyor, çünkü maliyet baskıları işverenler üzerinde ağırlığını sürdürüyor,” ifadelerini kullandı. Özellikle enerji, kira, hammadde ve tedarik zinciri maliyetleri gibi kalemlerde yaşanan baskılar, işverenlerin maaş artışlarında temkinli davranmasına neden oluyor.
Ücret artışlarının çoğu 2024 seviyelerinin altında kaldı
Anket sonuçlarına göre, incelenen 24 ücret anlaşmasının %53’ü, 2024 yılında uygulanan artış oranlarının altında kaldı. Sadece %13’lük bir kesim, 2024 seviyelerinin üzerinde artış sundu. Kalan %34’lük kesim ise 2024 ile aynı seviyelerde zam gerçekleştirdi. Bu durum, çalışanlar açısından reel gelir artışının sınırlı kaldığını ve bazı sektörlerde ücret artışlarının yaşam maliyetlerinin gerisinde kaldığını gösteriyor.
Çalışan beklentileri karşılanmadı
Araştırma kapsamında görüşülen işverenlerin %44’ü, yapılan maaş artışlarının **çalışan beklentilerinin altında** kaldığını belirtti. Bu oran, işgücü piyasasında artan memnuniyetsizlik riskine işaret ediyor. Özellikle enflasyonun tüketici harcamaları üzerindeki etkisi ve konut maliyetlerindeki artış, çalışanların ücret artış taleplerini daha da yukarı çekerken işverenlerin bu talepleri karşılaması zorlaşıyor.
İngiltere Merkez Bankası ücret artışlarını yakından izliyor
İngiltere Merkez Bankası (BoE), ülkedeki enflasyon baskılarını analiz ederken ücret artışı verilerini önemli bir öncü gösterge olarak değerlendiriyor. Banka, ücret artışlarının yüksek kalmasının enflasyonun yapışkan hale gelmesine neden olabileceği konusunda uyarıda bulunmuştu. Bu kapsamda, açıklanan son verilerin faiz politikaları açısından etkileri yakından takip edilecek. Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadele için izlediği parasal sıkılaştırma süreci, ücret baskılarıyla uyumlu olmak zorunda kalabilir.
Ücret artışları sektörel olarak farklılık gösteriyor
Brightmine’ın raporuna göre ücret artışları sektörlere göre önemli farklılıklar gösteriyor. Özellikle sağlık, eğitim ve kamu hizmetleri gibi sektörlerde zam oranları daha yüksek olurken, perakende, konaklama ve düşük marjlı sanayilerde artışlar sınırlı kaldı. Büyük ölçekli işverenler ile küçük ve orta ölçekli işletmeler (KOBİ’ler) arasında da zam oranları açısından ciddi farklılıklar gözlemlendi.
İşgücü piyasasında belirsizlik devam ediyor
İngiltere işgücü piyasasında son dönemde istihdam artış hızında yavaşlama, açık pozisyonlarda düşüş ve reel ücret baskıları gibi eğilimler dikkat çekiyor. Şirketler, belirsizlik ortamında temkinli davranıyor ve maliyet planlamalarını sıkılaştırıyor. Bu durumun önümüzdeki dönem toplu sözleşmelerine ve çalışan-işveren müzakerelerine nasıl yansıyacağı önemli bir konu başlığı olmaya devam ediyor.
Yıl sonu ve 2025 projeksiyonları: Dengeli ama temkinli
Brightmine, yılın geri kalanı ve 2025 için ücret artışlarının genel olarak %3 ile %4 aralığında dengeleneceğini öngörüyor. Ancak yüksek enflasyonun devam etmesi halinde bu tahminlerde yukarı yönlü revizyon ihtimali bulunuyor. Bazı sektörlerde sendikal baskılar ve iş gücü kıtlığı gibi unsurlar nedeniyle özel durumlar gelişebilir. Fakat genel tablo, işverenlerin mali disiplinini sürdürmeye çalıştığını gösteriyor.