İngiltere ekonomisi, 2025 yılının üçüncü çeyreğinde beklenenden düşük bir büyüme performansı sergiledi. Ülkenin reel GSYH’si, temmuz-eylül döneminde yalnızca yüzde 0,1 oranında artış gösterdi. Bu oran, ikinci çeyrekte kaydedilen yüzde 0,3’lük büyümenin belirgin şekilde altında kaldı. İngiltere’nin zayıf büyüme ivmesi, özellikle üretim ve imalat sektörlerinde yaşanan keskin daralma nedeniyle daha da belirgin hale geldi.
Yıllık büyüme yüzde 1,3’te sınırlı kaldı
Ulusal İstatistik Ofisi (ONS) verilerine göre, üçüncü çeyrek itibarıyla yıllık bazda GSYH artışı yüzde 1,3 olarak gerçekleşti. Bu büyümenin temel dayanakları hizmet sektörü ve inşaat faaliyetleri oldu. Hizmet sektöründe yüzde 0,2’lik ve inşaat sektöründe yüzde 0,1’lik sınırlı büyümeler, GSYH’yi pozitifte tutmayı başardı. Ancak, üretim sektörü yüzde 0,5 daraldı ve toplam ekonomik büyümeye negatif katkı sundu.
Üçüncü çeyrekte kişi başına düşen reel GSYH ise önceki çeyreğe göre değişiklik göstermedi. Yıllık bazda ise yüzde 0,8 artış kaydedildi. Bu veri, ekonomik büyümenin toplumun genel refahına etkisinin oldukça sınırlı kaldığını gösteriyor.
Sanayi üretimi Eylül ayında beklentilerin çok altında kaldı
2025 Eylül ayında İngiltere ekonomisinde daralma eğilimi netleşti. ONS verilerine göre aylık GSYH yüzde 0,1 daraldı. Ağustos ayı büyüme verisi ise yüzde 0,1 artıştan yüzde 0,0'a revize edildi. Temmuz ayında ise yüzde 0,1'lik düşüş teyit edildi.
Eylül ayına ilişkin en dikkat çekici veri ise sanayi üretimi oldu. Piyasa beklentisi yüzde 0,2 oranında düşüş yönündeyken, gerçekleşen daralma yüzde 2,0 olarak açıklandı. Bu düşüş, özellikle motorlu taşıtlar, römorklar ve yarı römork üretimindeki yüzde 28,6'lık sert düşüş nedeniyle gerçekleşti.
ONS’ye göre motorlu taşıt üretimindeki bu keskin azalma, aylık GSYH büyümesine 0,17 puanlık negatif katkı sağladı. Bu, Eylül ayında büyüme üzerinde en çok baskı oluşturan kalem olarak öne çıktı.
İmalat sektörü sert daraldı
İmalat sanayi de Eylül ayında beklentilerin çok altında bir performans sergiledi. Aylık bazda yüzde 1,7’lik daralma kaydeden imalat sektörü için beklenti yalnızca yüzde 0,3 küçülme yönündeydi. Bu fark, sektörün karşı karşıya olduğu talep daralması, maliyet artışları ve dış ticaret baskılarını gözler önüne seriyor.
Sanayi üretimi yıllık bazda yüzde 2,5, imalat üretimi ise yüzde 2,2 oranında daraldı. Özellikle ihracat pazarlarında yaşanan yavaşlama ve enerji maliyetlerindeki yüksek seyir, imalat sektörünü baskılamaya devam ediyor.
Ekonomistler: İngiltere durgunluk sınırında
Ekonomi uzmanları, üçüncü çeyrek verilerinin İngiltere’nin büyüme ivmesini kaybettiğine işaret ettiğini belirtiyor. Özellikle üç aylık GSYH artışının yüzde 0,1 gibi düşük bir seviyede kalması, ekonominin teknik durgunluk eşiğine yaklaşmakta olduğunu gösteriyor.
Oxford Economics analistleri tarafından yapılan değerlendirmede, “İngiltere ekonomisi hâlâ pozitif bölgede kalmayı başarıyor ancak büyüme motorları zayıfladı. Özellikle imalat ve üretimdeki düşüş, ekonomiyi tehdit etmeye devam ediyor” denildi.
Siyasi ve dış ticaret riskleri büyümeyi baskılıyor
Uzmanlara göre, İngiltere ekonomisinin büyüme performansı yalnızca iç talep kaynaklı değil; aynı zamanda dış ticaret, Brexit sonrası düzenlemeler ve jeopolitik risklerle de yakından ilişkili. Avrupa Birliği ile ticaretteki verimsizlikler, yeni ticaret ortaklıklarının sınırlı etkisi ve küresel ekonomideki yavaşlama, ihracat odaklı sektörlerde negatif baskı yaratıyor.
Diğer yandan, artan faiz oranları ve yüksek borçlanma maliyetleri, hem hane halkı tüketimini hem de özel sektör yatırımlarını olumsuz etkiliyor.
İngiltere Merkez Bankası için yeni sınav
Bu büyüme verileri, İngiltere Merkez Bankası'nın (BoE) para politikası stratejisi açısından da önem taşıyor. BoE, son bir yılda enflasyonla mücadele amacıyla politika faizini kademeli olarak artırmıştı. Ancak son gelen düşük büyüme ve üretim verileri, faizlerin mevcut seviyede tutulup tutulmaması gerektiği konusunda yeni tartışmalar başlattı.
Ekonomistlere göre, BoE önümüzdeki dönemde enflasyonla mücadele ile büyümeyi destekleme arasında hassas bir denge kurmak zorunda kalacak. Gelişmeler, para politikasında olası bir gevşeme tartışmasını beraberinde getirebilir.
Sonuç: İngiltere’de büyüme risk altında
2025 üçüncü çeyrek verileri, İngiltere ekonomisinin oldukça zayıf bir büyüme patikasında ilerlediğini ve üretim kaynaklı baskıların sürdüğünü ortaya koyuyor. Sanayi ve imalat sektöründeki sert daralma, toplam GSYH üzerinde ciddi baskı yaratırken, hizmet sektörünün katkısı büyümeyi pozitifte tutmak için yeterli olmadı.
Bu gelişmeler, önümüzdeki dönemde İngiltere ekonomisi için hem maliye hem de para politikası açısından daha temkinli ve hedef odaklı adımlar atılması gerektiğini gösteriyor. Özellikle reel GSYH büyümesinin potansiyelin altında kalması, yatırımcı güveni ve tüketici harcamalarında kırılganlığa yol açabilir.