Amerika Birleşik Devletleri Merkez Bankası'nın (Fed) Yönetim Kurulu’nda görev yapmış olan Adriana Kugler’in bu yaz gerçekleşen ani istifasının ardından, etik kuralları ihlal eden finansal işlemler yaptığı ortaya çıktı. Hükümet Etik Ofisi tarafından yayımlanan son belgeler, Kugler’in ya da eşinin, Fed politika toplantıları etrafında doğrudan hisse işlemleri gerçekleştirdiğini ve bu işlemlerin Fed etik kurallarına aykırı olduğunu gösteriyor.
Kugler’in istifası sonrası inceleme başlatıldı
Fed’e 2023 yılında katılan Kugler, 30-31 Temmuz tarihli Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantısından hemen önce, eşinin yaptığı bireysel hisse alımları nedeniyle etik muafiyet talebinde bulundu. Bu talep reddedildi ve Kugler, ilgili FOMC toplantısına katılmadı. Bir gün sonra, 1 Ağustos 2025’te, Fed Yönetim Kurulu üyeliğinden istifa etti.
Etik belgelerde yer alan bilgilere göre, etik denetim birimi tarafından olayın incelenmesi için resmi süreç başlatıldı. Fed Denetçi Ofisi sözcüsü, “Etik bölümü tarafından tarafımıza resmi sevk yapıldı. Soruşturma devam ettiği için yorum yapamıyoruz” açıklamasında bulundu.
Yasaklı hisselere yatırım yapılmış
Adriana Kugler’in eşi tarafından yapılan işlemler arasında Apple ve Southwest Airlines gibi bireysel şirket hisseleri bulunuyor. Fed’in mevcut etik kuralları, özellikle FOMC toplantılarının hemen öncesinde ya da sonrasında doğrudan hisse alım-satımı yapılmasını kesin şekilde yasaklıyor.
Kugler’in geçen yıl da benzer işlemler nedeniyle etik danışmanları tarafından uyarıldığı, ancak bu yılki işlemlerin doğrudan FOMC sürecine yakın zamanlamada gerçekleşmesi nedeniyle durumun daha ciddiye alındığı kaydediliyor.
Etik ofisi belgeleri: “Niyet yoktu” ifadesi yer aldı
Hükümet Etik Ofisi tarafından yayımlanan belgelerde, Kugler’in son mali beyanının Fed’in etik yetkilisi tarafından onaylanmadığı ve işlemlerin "kuralları ihlal etme niyeti olmadan" yapıldığı ifadesi yer aldı. Belgede, söz konusu işlemlerin Kugler’in eşine ait olduğu ve doğrudan yönlendirme yapılmadığı belirtilse de, Fed'in güncel kurallarına göre bu durum yine de etik ihlali sayılıyor.
Fed'in katılaşan etik kuralları tartışma yaratıyor
2022 yılında Fed içinden bazı yetkililerin pandemi dönemindeki piyasa işlemleri kamuoyunda tartışma yaratmış ve ardından Fed, üyeler için menkul kıymet işlemleri konusunda daha sıkı düzenlemelere gitmişti. Buna göre Fed üyeleri yalnızca önceden bildirilen ve geniş kapsamlı yatırım fonları gibi ürünlerde işlem yapabiliyor; bireysel hisse alımı ise sıkı şekilde sınırlandırılmış durumda.
Kugler’in durumu, bu katı kuralların üyelerin aileleri için nasıl uygulandığına dair yeni bir ön emsal vakası haline gelebilir. Bazı hukuk uzmanlarına göre, aile üyeleri tarafından yapılan işlemlerde ‘niyet’ unsurunun belirleyici olup olmayacağı, sürecin nasıl sonuçlanacağını doğrudan etkileyecek.
Kamu güveni ve şeffaflık vurgusu
Fed, yıllardır para politikası kararlarında şeffaflık ve kamu güveni ilkeleri çerçevesinde çalıştığını vurguluyor. Bu tür etik ihlaller ise kurumun bağımsızlığı ve tarafsızlığına yönelik kamuoyundaki algıyı zedeleyebilir. Finans çevrelerinde yapılan değerlendirmelere göre, özellikle faiz kararlarının hemen öncesinde yapılan işlemlerin kamuya yansıması, Fed’in kurumsal prestiji açısından hassasiyet yaratıyor.
Fed'de daha önce de benzer vakalar yaşanmıştı
Kugler’in durumu Fed için ilk etik ihlal vakası değil. 2021 yılında Boston Fed Başkanı Eric Rosengren ve Dallas Fed Başkanı Robert Kaplan, portföy işlemleri nedeniyle kamuoyundan gelen tepkiler sonrası görevlerinden ayrılmışlardı. Bu olaylar, Fed’in 2022’de yürürlüğe koyduğu yeni finansal davranış kurallarının temelini oluşturmuştu.
Olayların ardından tüm Fed üyeleri, işlem yapmadan önce ön bildirimde bulunmak ve satın alım/satım sonrası 30 gün bekleme süresi uygulamak zorunda bırakılmıştı. Buna rağmen, Kugler’in eşinin yaptığı işlemler söz konusu döneme denk geldiği için, kuralların nasıl uygulanacağı yeniden gündeme taşındı.
Kugler kimdir? Görevi neden önemliydi?
Kolombiya asıllı bir Amerikalı olan Adriana Kugler, Başkan Joe Biden tarafından 2023 yılında Fed Yönetim Kurulu’na atanmıştı. Daha önce Dünya Bankası ve Çalışma Bakanlığı gibi kurumlardaki üst düzey görevleriyle tanınıyordu. Akademik geçmişi ve işgücü piyasaları konusundaki çalışmalarıyla dikkat çeken Kugler, Fed içinde çeşitliliğin ve göçmen temsilinin artmasına katkı sağlayan isimlerden biri olarak öne çıkmıştı.
Kugler’in ayrılığı, özellikle yönetim kurulu içinde daha temsili bir yapının korunması açısından bazı çevrelerce kayıp olarak değerlendirildi. Bununla birlikte, etik ilkelere yönelik şüphelerin gölgesinde kalmak, kurumsal açıdan daha büyük bir risk olarak değerlendiriliyor.
Etik reformları gündemde olabilir
Kugler vakası sonrası Fed’in iç etik yönergelerinde yeni güncellemeler yapılabileceği belirtiliyor. Özellikle üyelerin eş ve birinci derece akrabalarının finansal işlemleri konusunda daha net ve bağlayıcı kurallar getirilmesi bekleniyor.
Ekonomi uzmanları, bu tür düzenlemelerin sadece bireysel davranışları değil, aynı zamanda kurumsal güvenilirliği de yakından ilgilendirdiğini vurguluyor. Özellikle 2025 sonu ve 2026 başı gibi yeni faiz yönlendirmelerinin beklendiği bir dönemde, Fed’in içsel etik yapısının sağlam olması piyasalar açısından kritik önemde.