China Index Academy tarafından Ekim 2025'te yapılan konut sahipliği niyetlerine yönelik anket, Çin'de gayrimenkul sektörünün mevcut durumuna dair önemli sinyaller veriyor. Anket sonuçları, konut alım zamanlamalarında gecikme eğiliminin arttığını, tüketicilerin daha temkinli hareket etmeye başladığını ortaya koydu.
Çin’de konut alım eğilimi zayıflıyor
Anket verilerine göre, önümüzdeki 6 ay içinde ev almayı planlayan kişilerin oranı, geçen aya göre 0,5 puan azalarak %16 seviyesine geriledi. Bu düşüş, alıcıların konut piyasasına yönelik temkinli yaklaşımının sürdüğünü ortaya koyarken, kısa vadede piyasa hareketliliğinin azalabileceği şeklinde yorumlanıyor.
Alım planları ileri tarihlere ertelendi
Buna karşılık, 6 ay ile 2 yıl arasında ev almayı düşünenlerin oranında artış yaşandı. Özellikle 6 ila 12 ay aralığında konut almayı planlayanların oranı 1,7 puan artarken, 1 ila 2 yıl sonrasına planlayanların oranında da 1,5 puanlık bir artış gözlendi. Bu gelişme, tüketicilerin piyasaya olan güveninin henüz istenilen seviyede olmadığını gösteriyor.
Satış kampanyaları beklentiyi karşılamadı
Çin'de gayrimenkul geliştiricileri tarafından düzenlenen son pazarlama kampanyaları, satışları kısa süreli olarak canlandırmış olsa da kalıcı bir talep artışı yaratmakta başarısız oldu. Özellikle konut fiyatlarındaki belirsizlik, hanehalklarının konut alımını ileri tarihlere ötelemesine neden oluyor.
Temkinli tüketici davranışı sektöre yön veriyor
Çin ekonomisinde pandemi sonrası toparlanma döneminin ardından gayrimenkul sektörü, hâlâ sürdürülebilir talep yaratmakta zorluk yaşıyor. Tüketicilerin büyük çoğunluğu, ekonomik belirsizlikler, düşük gelir artışı ve artan işsizlik nedeniyle büyük yatırımlardan kaçınma eğiliminde.
Bu tablo, konut kredilerine erişimdeki kısıtlamalar ve bazı büyük inşaat şirketlerinin iflas riskiyle karşı karşıya kalmasıyla daha da güçleniyor. Özellikle Evergrande ve benzeri şirketlerin ödeme sorunları, hanehalklarının sektöre duyduğu güveni sarstı.
Tüketiciler kredi riskine dikkat ediyor
Ekonomistler, konut alıcılarının artık sadece fiyat avantajına değil, aynı zamanda projelerin zamanında tamamlanmasına ve geliştirici şirketin finansal gücüne de dikkat ettiğini vurguluyor. Bu durum, yeni projelere yönelimi azaltırken, ikinci el konut pazarında da durgunluğa yol açıyor.
Finansal bağlam: Talep ertelemesi kredi piyasasını etkileyebilir
Çin’deki bu talep ertelemesi yalnızca gayrimenkul sektörünü değil, kredi piyasalarını da doğrudan etkiliyor. Bankalar, ipotek kredilerinden elde ettikleri gelirde düşüşle karşı karşıya kalırken, mortgage bazlı tahvillerin getirilerinde oynaklık gözlemleniyor.
China Construction Bank ve Industrial and Commercial Bank of China (ICBC) gibi dev bankalar, ipotek portföylerinin büyümesinde ciddi yavaşlama yaşandığını açıkladı. Uzmanlar, bu durumun finansal sistem genelinde riskleri artırabileceği uyarısında bulunuyor.
Kısa vadede canlanma ihtimali düşük
China Index Academy yetkilileri, mevcut eğilimin yılın son çeyreğine kadar devam etmesini beklediklerini ifade ediyor. Enflasyonun kontrol altında tutulmasına rağmen, reel gelir artışının düşük seyretmesi ve iş güvencesi eksikliği, konut alım iştahını baskılamaya devam ediyor.
Devlet destekleri bekleniyor
Çin hükümeti, 2024 yılının son çeyreğinde konut sektörünü canlandırmak amacıyla bazı destekleyici önlemler almış olsa da bu tedbirlerin etkisi sınırlı kaldı. Piyasalarda, konut alımlarına yönelik vergi indirimi, düşük faizli ipotek kredileri ve doğrudan teşvik programlarının açıklanması yönünde beklentiler oluşmuş durumda.
Ancak Çin Merkez Bankası (PBoC), fiyat istikrarını korumak adına para politikasında temkinli kalmaya devam ediyor. Gözlemciler, hükümetin doğrudan sübvansiyon yerine, yerel yönetimler aracılığıyla piyasaya müdahale edebileceğini belirtiyor.
İkinci el piyasada daha belirgin zayıflama
İkinci el konut piyasasında da düşen işlem hacimleri dikkat çekiyor. Tüketiciler, düşük fiyatlara rağmen konut satın almayı riskli buluyor. Bu durum, mülk sahiplerinin evlerini satmak için fiyat kırmak zorunda kalmasına neden oluyor. Fakat yine de satış hacimleri tatmin edici seviyelere ulaşmıyor.
Gelecek görünümü: Bekle-gör stratejisi
Genel olarak anket sonuçları, tüketicilerin "bekle-gör" stratejisini benimsediğini ve bu yaklaşımın en azından 2026 yılı başına kadar sürebileceğini ortaya koyuyor. Konut fiyatlarında istikrar sağlanmadığı sürece, talebin canlanmasının güç olacağı öngörülüyor.
China Index Academy, yılın geri kalanında ev alımına yönelik ilginin düşük kalmaya devam edeceğini ve konut piyasasındaki canlanmanın yapısal reformlar ve güven artışıyla mümkün olabileceğini vurguluyor.
Yatırımcılar için uyarı: Durağanlık sürebilir
Yabancı ve yerli yatırımcılar açısından Çin konut sektörü, kısa vadede yüksek getiri potansiyeli sunmaktan uzak. Bu nedenle yatırımcılar, portföylerinde gayrimenkul bazlı varlıkları yeniden değerlendirme sürecine girmiş durumda. Ayrıca ticari gayrimenkul yerine, alternatif yatırım araçlarına yönelim artıyor.
Sonuç olarak, Ekim 2025 konut niyet anketi, Çin’de tüketici güveni ve ekonomik büyümeye ilişkin önemli ipuçları sunuyor. Konut alımlarının ertelenmesi, sadece sektörü değil, ülke ekonomisinin genel büyüme potansiyelini de sınırlayan önemli bir faktör haline gelmiş durumda.